Hoe de randonneur van gisteren zich ontwikkelde tot de moderne toerracer van nu
Als je er op ingaat, is een randonneur eigenlijk een persoon en geen object. Iemand die de racefiets waardeert als snel voertuig op asfalt, maar dit plezier zo lang mogelijk wil verlengen. In plaats van snelheid en winnen, gaat het bij de Randonneur om het maken van lange ritten terwijl je een betrouwbare fiets hebt die stabiel en duurzaam genoeg is voor dit soort fietstochten.
De term voor racefietsen met bagagedragers, spatborden en verlichting is dan ook snel ingeburgerd - ook al wordt deze vaak vergeten in tijden van forensen, grindfietsen en allroad-fietsen. Tijd dus voor een kleine reis in de wereld van de randonneurs en brevets. We kijken naar het verleden van de randonneurcultuur, wat een randonneur eigenlijk maakt en hoe je je eigen toerfiets kunt maken zonder dat je een nieuwe fiets hoeft te kopen.
Inhoud
- Een blik op het begin van de randonneur en de legendarische wielerwedstrijd Parijs-Brest-Parijs
- Wat maakt een randonneur?
- Zelfgemaakte randonneur
- Is de grindfiets de nieuwe randonneur?
- Toerracefietsen zijn aan het veranderen: bredere banden en lichtere frames
Een blik op het begin van de randonneur en de legendarische wielerwedstrijd Parijs-Brest-Parijs
Als je de oorsprong van de term "Randonneur" nader bekijkt, is het verhaal vrij eenvoudig te vertellen: " randonnée à vélo " betekent eenvoudigweg "fietstocht". Maar deze naam voor fietstochten beschrijft een mijlpaal in de fietsgeschiedenis. Om te begrijpen waarom, moeten we 130 jaar teruggaan naar de oudste wielerwedstrijd uit de geschiedenis: Parijs-Brest.
Parijs-Brest was niet alleen een van de eerste langeafstandswielerkoersen aan het einde van de 19e eeuw, maar ook de zwaarste. Zoals de naam al doet vermoeden liep de 600 kilometer lange route van Parijs naar Brest aan de Atlantische kust van Frankrijk. In 1891 werd de race al snel verdubbeld: 1200 kilometer naar Brest en terug naar Parijs. De race was zo veeleisend van mensen en materiaal dat deze tien jaar lang niet meer plaatsvond. Toen deze in 1901 opnieuw zou worden verreden, werd deze georganiseerd door niemand minder dan de grondlegger van de Tour de France.
Maar ook toen moesten de langeafstandsvluchten voorbehouden zijn aan de elite: bij de derde editie van Parijs-Brest-Parijs werd de amateurklasse uitgesloten van aanbod langs het parcours. De verontwaardiging was zo groot dat de Audax Club Parisienne (ACP), die al hobbygerichte langeafstandsreizen organiseerde (de zogenaamde Brevets), zich ermee bemoeide. De club bedacht een slim protest: ze organiseerde een brevet met precies dezelfde route, op precies dezelfde dag. Het verschil was dat er ‘slechts’ een tijdslimiet was van 96 uur, je moest voor jezelf zorgen en iedereen kon meedoen. De enige vereiste voor deelname was dat je eerder een certificering van 300 kilometer lang had behaald. Bijna 60 renners namen deel - en de basis voor de moderne randonneurcultuur werd gelegd.
Brevets (Frans voor ‘test’) zijn geen races, maar georganiseerde langeafstandsritten. U krijgt een route in de vorm van een kaart of GPS-gegevens die u in een bepaalde tijd moet afleggen en gedocumenteerd in een controlekaart. Er zijn geen wegwijzers of benodigdheden, je staat er helemaal alleen voor.
Deze langeafstandsreizen bestaan nog steeds en zijn nog steeds erg populair. Het grootste brevet is nog steeds Parijs-Brest-Parijs, dat slechts eens in de vier jaar plaatsvindt. Tegenwoordig vechten tot 6.000 deelnemers met een tijdslimiet van 90 uur om de route van 1.200 kilometer te voltooien.
Het feit dat je je moet kwalificeren door aanvullende certificeringen te behalen, is tot op heden niet veranderd. Parijs-Brest-Parijs is, in overeenstemming met de Randonneur-cultuur, een lange reis die niet over racen gaat, maar over persoonlijke uitdagingen.
In Frankrijk is deze aanpak stevig verankerd in de wielersport en vinden er jaarlijks vele evenementen voor langeafstandsliefhebbers plaats in veel verschillende formaten en varianten. In echte Franse stijl werd er zelfs een gebakje naar de race vernoemd, de Paris Brest . Iedereen die van chocolaatjes, botercrème en slagroomsoesjes houdt, zal er dol op zijn.
Energiebites Parijs-Brest
Met dit tussendoortje kom je waarschijnlijk niet in Parijs, maar het zal je volgende fietstocht wel veraangenamen. De Energy Bites zijn snel te maken en kunnen gemakkelijk worden ingevroren.
Recept voor ca. 20 bollen van elk 2,5 cm
- 200 g havervlokken
- 2 theelepel lijnzaad
- 70 g amandeltonkacrème (verkrijgbaar op biologische markten, alternatief: nougatcrème)
- 70 g macadamianoten (alternatief: hazelnoten, cashewnoten)
- 1 snufje zout
Doe alle ingrediënten in een kom en roer goed met een lepel. Als je het minder knapperig wilt, kun je de noten vooraf fijnhakken. Als het mengsel te vloeibaar is, voeg dan naar wens havervlokken toe (het uiteindelijke mengsel moet zijn vorm behouden als het wordt uitgeperst). Laat het mengsel 30 minuten afkoelen. Rol het gekoelde deeg met de hand in balletjes van ca. 2,5 cm. Compleet!
Wat maakt een randonneur?
Georganiseerde langeafstandsritten waren toen niets nieuws, maar Parijs-Brest-Parijs zorgde ervoor dat deze vorm van fietsen populair werd bij het grote publiek. Daarom zijn fietsen verder ontwikkeld en aangepast om langeafstandsfietstochten nog comfortabeler te maken. Je had zowel ruimte voor bagage als licht nodig om zo lang mogelijk te kunnen blijven rijden en zoveel mogelijk bescherming tegen slecht weer. Zo werden de randonneurs (dit keer de fiets) voorzien van vast gemonteerde bagagerekken, spatborden en verlichting.
Ook dat is tot op de dag van vandaag niet veel veranderd. Klassieke randonneurs hebben frames van staal omdat het materiaal duurzaam en duurzaam is. Er zijn inmiddels ook veel frames van aluminium en carbon die ook veel bagage kunnen verdragen. Omdat de focus van een randonneur ligt op het afleggen van lange afstanden, zit je iets comfortabeler en minder gestrekt dan op een normale racefiets.
De lamp is meestal vast geïnstalleerd en wordt bediend met een naafdynamo. Hetzelfde geldt voor spatborden; deze zijn permanent geïnstalleerd en altijd klaar voor gebruik.
Zelfgemaakte randonneur
Er zijn nog meer ontwikkelingen die stilaan hun intrede doen in de racefietssector, zoals bredere banden en schijfremmen. Maar je hoeft niet meteen een nieuwe fiets te kopen, zelfs de stoffige racefiets in de kelder is in een mum van tijd reisklaar gemaakt.
De snelste manier om dit te doen is met de spatborden: Voordat u nadenkt over het achteraf monteren van vaste spatborden, kunt u op de voor- en achterwielen spatborden installeren die speciaal zijn aangepast aan de afmetingen van een racefiets. Het voordeel is dat ze erg licht zijn en visueel nauwelijks waarneembaar zijn. Bij hevige regen en vuil kunnen ze echter snel hun grenzen bereiken.
Het onderwerp verlichting is iets complexer: naafdynamo's en een vaste lamp zijn betrouwbaar, maar moeten tegen hoge kosten worden omgebouwd. Om te beginnen is een lamp op batterijen met een vrij lange looptijd voldoende.
Tegenwoordig heb je niet eens meer een bagagerek nodig als je bagage op de fiets wilt vervoeren. Er zijn talloze tassen die in de framedriehoek, achter het zadel of aan de voorkant van het stuur kunnen worden vastgemaakt. Je hoeft er niet al je kampeerspullen in op te bergen en op avontuurlijke reis te gaan - alleen wat ruimte voor proviand en een wisselshirt is voldoende voor je eerste korte fietstocht.
Is de grindfiets de nieuwe randonneur?
Wacht, een fiets waarmee je snel kunt bewegen maar ook het landschap kunt verkennen? Dat lijkt veel op de grindfietsen die al een paar jaar niet meer weg te denken zijn uit de fietswereld. Niet helemaal: de Randonneur beweegt zich, in tegenstelling tot de grindfiets, voornamelijk op asfalt. Maar er zijn inmiddels veel grindfietsen die geschikt zijn gemaakt voor lange afstanden met vaste verlichtingssystemen, talloze mogelijkheden om bagage te bevestigen en soms zelfs spatborden – de moderne randonneur, om het zo maar te zeggen.
Toerracefietsen zijn aan het veranderen: bredere banden en lichtere frames
Maar wat betekent ‘modern’? Echte randonneurs met stalen frames, bagagerekken en smalle racefietsbanden zijn tegenwoordig een echte zeldzaamheid geworden. Reizen met de racefiets is daarentegen populairder dan ooit tevoren. Maar de ondergrond waarop racefietsen zich tegenwoordig bewegen is aanzienlijk gevarieerder geworden - en de fietsen hebben zich dienovereenkomstig ontwikkeld.
Aluminium en koolstof zijn lichter dan staal, maar net zo sterk. Bagagerekken worden minder vaak gebruikt. Banden worden breder en hebben meer profiel. Allemaal verdere ontwikkelingen die we ongetwijfeld te danken hebben aan de Randonneurs en Brevets van de afgelopen 100 jaar. En ook in de toekomst zal de racefiets gewaardeerd en geliefd blijven als reisgenoot, maar dan op een andere manier. Nog een reden om af en toe aan de randonneur te denken.